1º premio para a de Sara Monteiro Romero de 2º ESO-A 2º premio compartido para a Nazaret Borja Romero de 2º ESO-A e Tamara Ramos Carro de 2º ESO-B 3º premio para Yomara Jiménez Romero de 1º ESO-A
Velaí tedes as fotos para ver as cabazas premiadas e tamén as creacións do alumnado de Plástica.
Francisco Fernández del Riego naceu en Vilanova de Lourenzá, Lugo en 1913. Estudou Dereito e Filosofía. Foi membro do Seminario de Estudos Galegos, compartiu amizade e inquedanzas galeguistas cos homes de Nós. No pazo de Trasalba, Otero Pedrayo ata tiña un cuarto só para el. Militou no Partido Galeguista durante a república. Logo da Guerra Civil, colaborou cos movementos políticos e culturais da emigración en Bos Arires. Foi un dos fundadores da Editorial Galaxia (1950) xuanto con Ramón Piñeiro e Xaime Couto Illa. Promoveu a inauguración da Biblioteca Penzol, da que foi director, e a revista Grial. Participou na fundación do Partido Socialista Galego. En 1995 doou á dicade de Vigo a súa colección bibliográfica, que constitúe a Bibblioteca-Museo Francisco Fernández del Riego. Foi articulista en distintas publicacións e xornais, asinando co seu propio nome ou baixo pseudónimos como: Salvador Lorenzana, Adrián Solovio, Adrián Soutelo e Cosme Barreiros.
Ante todo, foi escritor.
Membro do Consello da Cultura Galega, membro numerario da Real Academia Galega que chegou a presidir en 1997 (a resposta ao seu discurso de ingreso deulla Ricardo Carvalho Calero). Membro tamén da Asociación Internacional de Críticos Literarios.
Recibiu varios premios, entre eles a Medalla Castelao, o Premio de Creación Cultural da Xunta de Galicia...
Mais ante todo, el era escritor. Xa cumpridos os 90 escribirá o seu segundo libro de memorias: Camiño andado.
En 2009, ante a pregunta de se habería un terceiro libro de memorias el di: Xa non, porque escribo moi pouco e dun xeito rarísimo. Eu non podo ver, pero durmo pouco polas noites. Como teño tantos anos e tan boa memoria,vou recordando experiencias e lecturas e pola mañán, cando me levanto, revivo eses recordos e póñome a escribir nunha máquina vella, unha máquina na que coñezo o teclado de memoria, polo oficio. Sen ver, ás veces confundo unha letra do teclado coa veciña e daquela sae unha mestura que nin eu entendo. Lévolle o texto á secretaria na Casa Galega da Cultura para que mo pase ao ordenador, léemo e sobre a marcha fago ás correccións oportunas.
Agustín Fernández Paz non acepta o Premio da Cultura Galega
Se cadra, preguntarédesvos: Como é que un escritor pode rexeitar un premio?
Lede o artigo completo en RADIOFUSIÓN e xulgade vós. E..., por que non? Deixade o voso comentario como o están a facer galegos e galegas comprometidos coa lingua.
Velaí vos vai un petisco para abrirdes boca:
O escritor Agustín Fernández Paz fixo pública esta tarde a súa decisión de non aceptar o Premio da Cultura Galega concedido pola Xunta de Galicia na categoría das Letras. O literato remítese a un comunicado de Prolingua do pasado 8 de outubro, no que se afirmaba que "nin a actual Xunta nin o seu Presidente, responsables ante a Historia de lexislaren por vez primeira contra a nosa lingua, e polo tanto contra o marco xurídico e fronte ao consenso que posibilitou a súa presenza pública, poden atribuírse agora o papel de benfeitores da cultura galega".
A praia dos afogados. Velaiquí o primeiro título dos recomendados polo Departamento de Lingua para este curso 2010-2011.
Polo que vemos, os integrantes do Clube de Lectura xuvenil xa saben algo deste libro. A eles e mais a vós, sobre todo aos de 4º, animámosvos a que vos adentredes na nosa novela negra a través da primeira obra en que Domingo Villar nos presenta o inspector Leo Caldas: Ollos de auga. Este libro tamén está na biblioteca.
Coma sempre, aquí tedes o voso espazo para opinardes sobre esta lectura.
Deixámosvos dous interrogantes:
O Rubio, suicidio ou asasinato?
Quen é Carlos Oroza?
E seguimos coas linguas. Acaban de chegarnos á biblioteca os dous primeiros libros da triloxía de James Herbert "Herbie" Brennan, traducidos xa a máis de vinte idiomas.
Este irlandés, xornalista e deseñador de xogos de mesa e programas informáticos, trasládanos a un mundo de fantasía con personaxes completamente verosímiles.
N'O portal dos elfos, o príncipe herdeiro deste reino ten que fuxir ao mundo dos humanos para salvar a vida. O problema xorde cando os seus inimigos sabotan o portal máxico que debía transportar a Pyrgus e non aparece onde el pensaba.
N'O Emperador Púrpura, Pyrgus, o príncipe herdeiro, ocupa o lugar de Emperador cando morre seu pai. Mais este volve do alén e Pyrgus e a princesa HollY Blue deben evitar que o reino caia nas mans dos malvados elfos da noite.
En italiano, en gaélico, en francés, en inglés, en chinés, en éuscaro, en vietnamita, en portugués, na nosa lingua, na vosa lingua:
BENVIDAS E BENVIDOS
un ano máis a este blogue do Departamento de Lingua e mais de Dinamización da Lingua Galega.
E sobre todo, queremos darlle a nosa máis agarimosa benvida a todo o alumnado que vén por vez primeira ao noso instituto. Tamén botaremos en falta eses mozos e mozas que remataron a súa estadía nestas aulas. E, como non, estrañamos xa a Antonia e a Pilar, profesoras e compañeiras de Biblioteca que de seguro nos lerán desde outros centros.
Neste blogue atoparedes información sobre os libros de lectura que vos recomendamos para este curso, sobre as novidades que se van fichando para a biblioteca..., sobre as actividades que levemos a cabo desde o Departamento de Dinamización.
Para todos vós, sabedes que aquí tedes o voso espazo para compartirmos lecturas, lingua e amizade.
Que treme a nosa literatura popular, que no IES Catabois temos unha canteira de regueifeiras e regueifeiros que dá xenio velos. Mirade xa que carteliño de benvida lles tiñan preparado ao Luís o Caruncho e mais a Josiño da Toxeira.
Queredes unha mostra do que aprendeu o noso alumnado?
Messi levou o balón
meteu tres na portería
acabou vendo o partido
porque foi á enfermería.
Aprenderon a orixe da regueifa, a arte de combinar versos octosílabos con rima asoante nos impares sen ter que chapar ningunha teoría. Aprenderon o importante que é o ritmo que imprime a música. Aprenderon a valorar o seu propio inxenio e capacidades para compoñer. Velaí outra regueifa:
Temos que coidar o idioma
para non o estragar
porque de seguir así
perderemos o falar
Si, vós, o alumnado de 4º da ESO, un ano máis cubristes de primavera o frío arame.
Dámoslles as grazas tamén a todas e a todos aqueles que nos trouxestes flores e "verde" para o maio do IES Catabois.
O Departamento de Lingua e Literatura déixavos "O Maio" de Curros Enríquez.
E se queredes escoitalo feito canción entrade neste aquí.
Nesta obra de Xosé Lois García, onde nos achega material documental inédito sobre o poeta do Courel, podedes ler o que Uxío pensa de vós. Velaquí tedes algúns fragmentos:
Despois de tantos facendo as Letras Galegas, quero decir facendo o "Rito das Letras Galegas", seméllame que iste recital da miña obra poética non é tal senón o recital da obra dun poeta antigo ou polo menos doutra época. Tan distante se puxo esta Galicia d'hoxe do mundo actual da mocedade dos meus soños e dos que a soñaron conmigo, dos que a soñaron outra (...).
Por eso vosa é xa toda a responsabilidade do voso futuro. (...)
Sólo tendes a vosa mocedade. O tesouro perdedizo da vosa mocedade. E a tiberdade de atopar o soño que ninguén vos trasmitiu. O soño da patria. O soño do home humán, o soño dun futuro certo que algúns non sei onde sacamos.
Pero eu xa cáseque son sólo memoria e hoxe todo o mais que podo sr é memoria do que foi o meu canto, que reperirei coma se fora de outro (...). Por un poeta que soñou Galicia, que levou Galicia como única cousa...
Por eso quizaves encontraredes estas palabras xa doutro tempo.
Eu mesmo me pasmarei, me sorprenderei, das que foron miñas palabras tanto coma vos. I é que xa non son miñas senón de quen as reciba e as pase a outros. De alguén, que podedes ser vós, se asumides a responsabilidade de Galicia."
Tedes Uxío Novoneyra. Home e terra na exposición da entrada. Pedídenolo en préstamo na biblioteca.
Palabras do Presidente da AELG (Asociación de Escritores en Lingua Galega) Uxío Novoneyra:
"Pero ¿qué siñifican? ¿qué se celebra como Letras Galegas? ... ¿Celébrase acaso a decisión dos escritores en Lingua Galega dendes de fai 150 anos a recuperar a Lingua como tal e como símbolo vivo e como forma da nación galega?
O escritor galego foi o primeiro en descubrir e remarcar a identidade e diferencia do home galego que fundamenta ise feito e dereito de nación. O escritor galego foi en anos difíciles a última resistencia conscente da siñificación da Lingua.
(...) Nós non escollemos unha lingua en peligro. Somos dela profundamente como o somos do planeta. Por eso se destingue ás Letras Galegas como o principal día nacional de Galicia: porque os escritores en Lingua Galega tuveron que asumir e asumiron esa responsabilidade longa.
Certamente a responsabilidade da Lingua é de todos, non só des escritores en Lingua Galega nin dos nacionalistas defensivos ou críticos. (...)
É hora xa de dar un paso máis, un paso decisivo pra normalización da Lingua. Sabemos todos que o proceso normalizador do Galego está estancado. (...)"
Hai 14 anos das palabras do "lobo" (como era coñecido Uxío entre os integrantes do grupo Brais Pinto) e... que actuais semellan!
E por que non, D'As Mariñas a Catabois? Sería bo título para o boletín do Día das Letras que axiña ides ter á vosa disposición.
Este ano, o homenaxeado das nosas Letras é Uxío Novoneyra. Xa tedes unha exposición sobre a súa vida e obra colgada no corredor do instituto. Desde este blogue irémonos achegando un pouquiño máis a este autor.
Estarédesvos a preguntar: que ten que ver "o poeta do Courel" con Ferrol e con Betanzos? Pois ben, un dos puntos de unión é que, como xa sabedes os de 3º da ESO, os Departamentos de Lingua Galega do noso instituto e mais o do IES As Mariñas de Betanzos están a realizar un intercambio entre vós (epistolar e cultural). Xunto cos Departamentos de Normalización e mais a axuda das Bibliotecas confeccionaron o boletín das Letras. Pero aínda hai máis nexos de unión que descubriredes nas páxinas sobre Uxío. Arriscádesvos a dicirnos cales son?
Se queredes ir achegándovos á poesía deste bardo do século XX pasádevos pola biblioteca, o universo de Novoneyra agarda as vosas excursións.
Efectivamente, este ano todos os primeiros da ESO participastes da festa da Lingua.
Chegamos ao punto de encontro e alí estaban os outros catorce centros de Ferrolterra que ían compartir a xornada connosco.
Comezamos o percorrido e axiña as "Pandereteiras de San Xoán" nos amenizaron a marcha coa súa arte. As xentes do centro de Ferrol saían ás fiestras e ás portas dos comercios para escoitar as vosas compañeiras Antía, Sara, Elia, Iria, Raquel e Rocío.
Logo chegamos á Praza de Armas e aisitimos ás actuacións que para nós tiñan preparadas:
obra de teatro Zampón, o lambón a cargo da compañía Fanctoches Baj,
Dous dos nosos autores aparecen na lista de honra deste ano do IBBY (International Board on Books for Young People, Organización Internacional para o Libro Xuvenil):
Ignacio Chao na categoría de tradución con: A noite d'O Risón, de Gonzalo Moure.
Se clicades na imaxe, nas paredes do bar Luzada veredes as cidades polas que Rosa Aneiros nos vai transportar nas súas ás de bolboreta. Se aínda sodes máis sagaces, descubriredes detrás do Luzada un mapamundi onde está Europa, Asia, África... E, se entrades no Luzada e sentades de vagar nunha das súas mesas, de seguro que seredes protagonistas do microuniverso que Patricia sustenta con cafés gorentosos, cañas rebosantes de escuma de mar e tapas recendendo a tolerancia, inquietudes, amor...
O Departamento de Lingua convídavos, e dun xeito especial convida o clube de ectura xuvenil, a un refresco no Luzada, de seguro que vos convertedes en seareiros.
O grande irmán espreita, ese ollo que todo o ve está en todas e cada unha das pantallas que poboan a cidade. Dous irmáns, Clara e Teseo, serán (únicos individuos que viven afastados da hinopse dos monitores) os que saian alá fóra á procura da destrución do mal. Eles, con todo, tampouco son puros, pois a pesar do afastamento social en que se criaron, hai unha importante razón que só lles será desvendada así que Clara consiga a maioría de idade. O camiño está cheo de obstáculos, pois no exterior instalouse o pavor, a opresión, a dexeneración e a deshumanización. Mais a solución, sen dúbida, ha de vir da man dos que non están pervertidos polo mal, polas mensaxes delirantes da Imaxe. Agora que tan de moda esstán os realitis, recomendámosvos esta lectura de Suso de Toro. Xa nos contaredes... E se queredes ler máis del, clicade aquí, atoparedes outros títulos á vosa disposición.
Lembrades a visita que nos fixo Santiago Lopo para falarnos de Game Over?
Pois segundo parece, si que nos deixou bo sabor de boca, e animou a máis de un para ler a súa última publicación: Peaxes.
Aquí deixámosvos a opinión Carlos Giovanni de 3º B sobre esta obra.
Peaxes é unha descrición da visión da vida que ten un caixeiro de peaxe de autoestrada. Este libro ten temas diversos cos que Santiago Lopo nos mostra o mundo desde outra perspectiva. Tmas de amor, drama... e tamén se toca o tema da psicoloxía. Non vos vou desvelar todo o argumento. É mellor que o leades. mestura o que pensa o caixeiro da peaxe co que pode ser a vida dos clientes que el ve pasar por ela. Eu recoméndolle este libro a todos os que lles guste o inesperado, o amor e, sobre todo, a vida cotiá.
Con esta novela, ás veces podédesvos rir coas ilusións da xente, cos seus defectos..., en fin coa historia dun caixeiro que nos amosa o seu traballo desde unha peaxe da autoestrada da Coruña.
Ler non é aburrido. Aprendes a ver o mundo doutro xeito.
Resistencia, resistencia clandestina antifascista durante as ditaduras de Salazar e Marcelo Caetano. Portugal desde os anos vinte ata os noventa do século XX. Este é o momento histórico e social que Rosa Aneiros buscou para esta obra, o marco dun bo número de historias de amores afastados, entre as que salientan a de Dinís –un obreiro da fábrica de vidro– e Filipa –filla dun rico comerciante de Coimbra–. Dinís e Filipa namoran perdidamente sen pensar nas consecuencias. E, no medio, a Revolución dos Caraveis.
A militancia política dos nosos protagonistas
"non foi unha opción senón unha esixencia e tiveron que pelexar contra a miseria e contra os seus propios sentimentos. E loitaron desesperadamente coa única arma da que dispuñan: a resistencia. Unha novela memorable que se move entre a exaltación da resistencia política exercida por algúns personaxes e o amor entendido como algo cruel que converte as persoas en escravas. Novela apaixonante, escrita co ímpeto da vida, difícil de esquecer; Resistencia é, pois, toda unha singradura a través da historia portuguesa da man de dúas familias maldicidas pola escravitude do amor, a morte e o silencio". [presentación editorial]
Para este segundo trimestre, os de 1º e 2º da ESO ides compartir autor. Anxo Fariña iravos guiando da man de Ruxe, Lúa, Faísca e Ninfa, pola nosa Historia.
Nos Megatoxos atoparedes acción, superpoderes, intriga, monstros, compañeirismo, celtas, mosteiros medievais, labirintos, chaves secretas, templarios, amor...
Velaquí os tres títulos que xa van publicados:
Agustín Fernández Paz vai tecendo arredor de Laura Novo toda unha estraña historia da que non seremos capaces de desengancharnos. Recluída nunha clínica psiquiátrica, trastornada por unha forte impresión que a deixou sen fala, haberá de ser un doutor recén chegado, Víctor Moldes, quen lle vaia pondo sentido e traendo de novo á consciencia á rapaza. Laura, logo de que Víctor Moldes gañe a súa confianza, escribirá todo canto lle acontecera antes de chegar a aquela situación extrema. O feito de se recluír nunha casa rural da Terra Chá para poder redactar a súa tese de doutoramento fora o que o condicionara todo. Nunha mestura entre o xénero fantástico e o de terror: episodios extraordinarios, crenzas populares, un ser do outro mundo... conseguirán arrastra a Laura á situación en que agora está e que aínda non concluíu. Intensa e desacougante historia de amor. Se Aire negro é a vosa elección para o libro deste trimestre, comentádenos se vos gustou ou non.
Neste blogue utilízanse as imaxes só con finalidade educativa. Se algunha estivese suxeita a dereitos de autor, rogámosvos que vos poñades en contacto para retirala se así o considerades.
A praia dos afogados. Velaiquí o primeiro título dos recomendados polo Departamento de Lingua para este curso 2010-2011.
N'O Emperador Púrpura, Pyrgus, o príncipe herdeiro, ocupa o lugar de Emperador cando morre seu pai. Mais este volve do alén e Pyrgus e a princesa HollY Blue deben evitar que o reino caia nas mans dos malvados elfos da noite.
Aquí vén o maio 
calados e quedos; 
Cando eu me atopare 
¿Queredes castañas 
O grande irmán espreita, ese ollo que todo o ve está en todas e cada unha das pantallas que poboan a cidade. 
Lembrades a visita que nos fixo Santiago Lopo para falarnos de Game Over?
Resistencia, resistencia clandestina antifascista durante as ditaduras de Salazar e Marcelo Caetano. Portugal desde os anos vinte ata os noventa do século XX. Este é o momento histórico e social que Rosa Aneiros buscou para esta obra, o marco dun bo número de historias de amores afastados, entre as que salientan a de Dinís –un obreiro da fábrica de vidro– e Filipa –filla dun rico comerciante de Coimbra–. Dinís e Filipa namoran perdidamente sen pensar nas consecuencias. E, no medio, a Revolución dos Caraveis.
Agustín Fernández Paz vai tecendo arredor de Laura Novo toda unha estraña historia da que non seremos capaces de desengancharnos. Recluída nunha clínica psiquiátrica, trastornada por unha forte impresión que a deixou sen fala, haberá de ser un doutor recén chegado, Víctor Moldes, quen lle vaia pondo sentido e traendo de novo á consciencia á rapaza. Laura, logo de que Víctor Moldes gañe a súa confianza, escribirá todo canto lle acontecera antes de chegar a aquela situación extrema. O feito de se recluír nunha casa rural da Terra Chá para poder redactar a súa tese de doutoramento fora o que o condicionara todo. 
